"విశ్వదాభిరామ వినురవేమ" అనే ఈ మాట తెలియని, అలాగే ఒక్క వేమన పద్యమైనా రాని తెలుగువాళ్ళు ఉండరేమో... చిన్నప్పుడు చదువుకున్న చదువులో ఏమి గుర్తున్నా లేకపోయినా వేమన పద్యాలు మాత్రం గుర్తున్నాయి ఇప్పటికీ..
ఎలాంటి భావమైనా సరళమైన భాషలో, చక్కటి ఉదాహరణలతో హృదయానికి హత్తుకునేలా చెప్పిన కవి వేమన .. పద్యం మొదటి రెండు పాదాల్లోను నీతిని చెప్పి, మూడో పాదంలో దానికి తగిన పోలికతో .. నాలుగో పాదం "విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ" అనే మకుటంతో వేమన పద్యాలుంటాయి..
వేమన పద్యం లోని ఈ మకుటానికి అర్థంపై కూడా రెండు వాదనలున్నాయి.
వేమన ఆలనా పాలనా చూసిన ఆయన వదిన విశ్వదనూ, ఆయన ఆప్తమిత్రుడు అభిరాముడినీ మకుటంలో చేర్చి వారికి శాశ్వతత్వాన్ని ఇచ్చాడని ఒక వాదన. విశ్వద అంటే విశ్వకారకుడికి, అభిరామ అంటే ప్రియమైనవాడని - సృష్టికర్తకు ప్రియమైన వేమా, వినుము - అని ఈ మకుటానికి మరో అర్థం చెప్పారు, పండితులు.
ఎవరికైనా కూడా అర్థమయ్యే భాషలో పద్యాలు చెప్పి ప్రజల్ని మెప్పించిన ప్రజాకవి వేమన . ఆయన పద్యాలలోనే విలువ గల సలహాలు, సూచనలు, లోకనీతిని తెలిపిన మహానుభావుడు, సమాజంలోని అన్ని సమస్యలను గురించి తన పద్యాలలో వేమన ప్రస్తావించారు.
"ఉప్పు కప్పురంబు నొక్క పోలిక నుండు" పద్యం మనుషులందరూ చూడటానికి ఒక్కలాగే వున్న వాళ్ళ గుణాల్లోని తేడాలను తెలియచేస్తే..
"అనువు కాని చోట అధికులమనరాదు" అన్న పద్యం ఎక్కడ ఎలాగా ప్రవర్తించాలి అనే జ్ఞానాన్ని బోధిస్తుంది.
అలాగే "అల్పుడెపుడు పల్కు ఆడంబరముగాను సజ్జనుండు పలుకు చల్లగాను" అనే పద్యం మంచి వాడికి,చెడ్డవానికి గల తేడాలను తెలియచేస్తుంది..
ఇలా ఎన్నో పద్యాలు మన నిత్య జీవితంలో మనకు అనుభవం అయ్యేవి,ఉపయోగపడేవి ఎన్నో ఉన్నాయి..
నాకు కూడా వేమన పద్యాలలో కొన్ని బాగా గుర్తుండి పోయాయి కొన్ని సంఘటనలను,మనుషులను చూసినప్పుడు ఈ పద్యాలు వెంటనే వాటికి పోల్చుకునేలా గుర్తుకొచ్చేస్తాయి.. వాటిలో కొన్ని పద్యాలు..
ఉప్పు కప్పురంబు ఒక్క పోలికనుండు
చూడ చూడ రుచుల జాడ వేరు
పురుషులందు పుణ్య పురుషులు వేరయ
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
యినుము విరగనేని ఇరుమారు ముమ్మారు
కాచియెతకవచ్చు గ్రమము గాను
మనసు విరిగెనేని మరి ఆతుకగారాదయా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
అనువుగాని చోట అధికులమనరాదు
కొంచెముందుటెల్ల కొదువకాదు
కొండ యద్దమందు కొంచమై ఉండదా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
అల్పుడెపుడు బల్కు నాడంబరముగాను
సజ్జనుండు పలుకు చల్లగాను
కంచుమ్రోగినట్లు కనకంబుమ్రోగునా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
అనగననగరాగ మతిశయించునుండు
తినగ తినగ వేము తియ్యనుండు
సాధనమున పనులు సమకూరు ధరలోన
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
అల్పబుద్ధివానికధికారమిచ్చిన
దొడ్డవారినెల్ల తొలగగొట్టు
చెప్పుదినెడు కుక్క చెరకు తీపెరుగునా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
భూమి నాది యనిన భూమి ఫక్కున నవ్వు
దాన హీనుఁ జూచి ధనము నవ్వు
కదన భీతుఁ జూచి కాలుఁడు నవ్వును
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
చిత్తశుద్ధి కలిగిచేసిన పుణ్యంబు
కొంచెమైన నదియు కొదవగాదు
విత్తనంబు మర్రి వృక్షంబునకు నెంతో
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
గంగి గోవుపాలు గరిటడైనను చాలు
కడవెడైనను నేమి ఖరముపాలు
భక్తికల్గుకూడు పట్టెడైనను చాలు
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
ఆత్మ శుద్ది లేని యాచారమదియేల
భాండశుద్ది లేని పాక మేల
చిత్తశుద్దిలేని శివపూజలేలరా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
మేడిపండు చూడ మేలిమై యుండును
పొట్టవిచ్చి చూడ పురుగులుండు
పిరికివాని మదిని బింకమీలాగురా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
కస్తూరి నటుచూడ కాంతి నల్లగ నుండు
పరిమళించు దాని పరిమళమ్ము
గురువులైన వారి గుణము లీలాగురా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ !
చూడ చూడ రుచుల జాడ వేరు
పురుషులందు పుణ్య పురుషులు వేరయ
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
యినుము విరగనేని ఇరుమారు ముమ్మారు
కాచియెతకవచ్చు గ్రమము గాను
మనసు విరిగెనేని మరి ఆతుకగారాదయా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
అనువుగాని చోట అధికులమనరాదు
కొంచెముందుటెల్ల కొదువకాదు
కొండ యద్దమందు కొంచమై ఉండదా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
అల్పుడెపుడు బల్కు నాడంబరముగాను
సజ్జనుండు పలుకు చల్లగాను
కంచుమ్రోగినట్లు కనకంబుమ్రోగునా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
అనగననగరాగ మతిశయించునుండు
తినగ తినగ వేము తియ్యనుండు
సాధనమున పనులు సమకూరు ధరలోన
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
అల్పబుద్ధివానికధికారమిచ్చిన
దొడ్డవారినెల్ల తొలగగొట్టు
చెప్పుదినెడు కుక్క చెరకు తీపెరుగునా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
భూమి నాది యనిన భూమి ఫక్కున నవ్వు
దాన హీనుఁ జూచి ధనము నవ్వు
కదన భీతుఁ జూచి కాలుఁడు నవ్వును
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
చిత్తశుద్ధి కలిగిచేసిన పుణ్యంబు
కొంచెమైన నదియు కొదవగాదు
విత్తనంబు మర్రి వృక్షంబునకు నెంతో
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
గంగి గోవుపాలు గరిటడైనను చాలు
కడవెడైనను నేమి ఖరముపాలు
భక్తికల్గుకూడు పట్టెడైనను చాలు
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
ఆత్మ శుద్ది లేని యాచారమదియేల
భాండశుద్ది లేని పాక మేల
చిత్తశుద్దిలేని శివపూజలేలరా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
మేడిపండు చూడ మేలిమై యుండును
పొట్టవిచ్చి చూడ పురుగులుండు
పిరికివాని మదిని బింకమీలాగురా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
కస్తూరి నటుచూడ కాంతి నల్లగ నుండు
పరిమళించు దాని పరిమళమ్ము
గురువులైన వారి గుణము లీలాగురా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ !
